بزرگی سینه در آقایان یکی از عواملی است که احساس شرم و خجالت را در آنها افزایش می‌دهد و تاثیر زیادی در اعتمادبه‌نفس‌شان دارد. علم پزشکی راهکار درمان این مشکل را در جراحی ژنیکوماستی می‌بیند. جراحی اصلاحی‌ای که اندام مردانه را به آنها بازمی‌گرداند. اما همه می‌دانیم که جراحی‌ها فشار و آسیب زیادی را برای بدن به همراه دارند و ممکن است بدون پیروی از مراقبت‌های بعد از عمل، نتایج جبران‌ناپذیری را برای فرد به دنبال داشته باشد. در این مطلب از مجله مهزیار سعی می‌کنیم عوارض ژنیکوماستی را در آقایان بررسی کنیم و روش‌هایی را برای پیشگیری از بروز این عوارض پیش رویتان بگذاریم.
ژنیکوماستی چیست؟
جراحی کوچک کردن سینه مردان، که به عنوان جراحی ژنیکوماستی یا «جراحی سینه مردانه» نیز شناخته میشود، با هدف کاهش سایز سینههای مردانه با برداشتن چربی اضافی و بافت سینه انجام می شود. این روش اغلب در مردانی انجام میشود که سینه‌هایشان به دلیل عدم تعادل هورمونی، چاقی یا مصرف دارو بزرگ شده است. این عمل معمولا به صورت سرپایی انجام می‌گیرد و طی چند روز امکان بازگشت به کار و فعالیت‌های عادی فراهم خواهد بود.
عوارض ژنیکوماستی چه مواردی را شامل میشود؟
همه جراحی‌ها به واسطه آسیب و ترومایی که به بدن وارد می‌کنند، با خطراتی برای بدن همراه هستند. جراحی ژنیکوماستی نیز با آنکه اغلب سرپایی انجام میشود و زمان خیلی زیادی را از شخص نمی‌گیرد، عوارض جانبی مربوط به خود را دارد. عوارض جراحی ژنیکوماستی عبارتند از:
- عفونت و خونریزی
- واکنش‌های آلرژیک به بیهوشی
- تغییر در احساس سینه و نوک پستان
- لخته شدن خون
- حمله قلبی
- بی‌حسی موقت یا دائمی نواحی جراحی
- اسکارهای ملتهب و خارش‌دار
- عدم تقارن سینه‌ها
- فرورفتگی نوک پستان و ناحیه آرئولار
- مرگ پوستی در امتداد زخم
- مرگ بافت نوک پستان
- مرگ بافت‌های عمیق‌تر
در برخی موارد، ممکن است برای درمان عوارض به جراحی بیشتری نیاز داشته باشید. جراح پلاستیک شما گزینه‌ها و خطرات احتمالی را با شما چک می‌کند.
4 نکته مهم برای پیشگیری از عوارض ژنیکوماستی
بروز عوارض جراحی ژنیکوماستی ممکن است باعث ایجاد شرم و خجالت در جامعه شود. در ادامه، 4 نکته برای پیشگیری از بروز این عارضه مطرح شده‌اند:
- تشخیص و درمان زودهنگام: به عنوان اولین گام در پیشگیری از بروز عوارض ژنیکوماستی، شناخت دقیق و سریع تشخیص این حالت بسیار حائز اهمیت است. در صورت تجربه درد شدید در ناحیه سینه، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت نمایید.
- اجتناب از عوامل تحریک‌کننده: مصرف غذاها یا موادی که ممکن است عوارض این حالت را تشدید کنند، باید محدود شود. این ممکن است شامل مصرف غذاهای حاوی اسید، مصرف الکل، استفاده از دخانیات و سایر عوامل تحریک‌کننده باشد. اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی و سبک زندگی شما مناسب و سالم باشد.
- مراقبت از سلامت عصبی و روحی: استرس و اضطراب ممکن است بر حالات عصبی تأثیرگذار باشند و عوارض ژنیکوماستی را تشدید کنند. تکنیک‌های مدیریت استرس مثل مدیتیشن، یوگا یا تمرینات تنفسی می‌توانند به شما کمک کنند تا با این عوارض بهتر مقابله کنید.
- جدیت در پیگیری دوره درمان: در صورت تشخیص ژنیکوماستی و شروع روند جراحی، مهم است که به توصیه‌های پزشک خود پایبند باشید و دوره‌های درمانی را به دقت پیگیری کنید. توجه داشته باشید که هر فرد ممکن است به شکل متفاوتی به این روند پاسخ دهد بنابراین مهم است که در مورد برنامه پیشگیری و درمان به صورت جدی با پزشک خود مشاوره کنید.
تشخیص ژنیکوماستی به چه صورت است؟
در وهله اول، پزشک متخصص سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کند و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. ممکن است برای رد کردن سایر بیماری‌ها یا شرایط پزشکی، مجبور شوید آزمایشاتی را انجام دهید؛ از جمله:
- آزمایش خون؛ از جمله آزمایش عملکرد کبد و مطالعات هورمونی
- آزمایش ادرار
- عکسبرداری با دوز کم اشعه ایکس از سینه (ماموگرافی)
- نمونه‌برداری کوچک بافت سینه (بیوپسی) و بررسی سلولی برای رد شدن احتمال سرطان
در برخی موارد، برای تشخیص این بیماری نیازی به آزمایش نیست. پزشک شما ممکن است پیشنهاد دهد که به یک متخصص غدد و هورمون مراجعه کنید.
چه عواملی باعث بروز ژنیکوماستی میشود؟
ژنیکوماستی (gynecomastia) بیماری خوش‌خیمی است که امکان دارد به علت تغییرات هورمونی ایجاد شود. در بسیاری از موارد اما، علت اصلی شناخته‌شده نیست. در واقع، ژنیکوماستی اغلب به دلیل تغییر در سطح هورمون زنانه (استروژن) و هورمون مردانه (تستوسترون) ایجاد میشود. اما بعید نیست که دلایل دیگری نیز داشته باشد.
علت ژنیکوماستی می‌تواند عوارض جانبی برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی، آنتی بیوتیک‌ها، شیمی درمانی، داروهای سرطان پروستات، زخم یا داروهای قلب و عروق هم باشد. داروهای غیر قانونی مانند استروئیدهای آنابولیک، هروئین یا ماری جوانا نیز می‌توانند باعث ژنیکوماستی شوند.
برخی بیماری ها و شرایط پزشکی نیز ممکن است باعث ژنیکوماستی شوند. این بیماری‌ها عبارتند از:
- بیماری‌های کبدی
- بیماری کلیوی
- سرطان ریه
- سرطان بیضه
- تومورهای غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز
- اختلالات مادرزادی
- اختلالات تیروئید
- جراحت یا تروما
- چاقی
ژنیکوماستی با سرطان سینه ارتباطی ندارد. به ندرت پیش می آید که مردان به سرطان سینه مبتلا شوند. اما اگر تردیدی در این مورد وجود داشته باشد، احتمالا پزشک از شما بخواهد آزمایشاتی را برای رد احتمال سرطان سینه انجام دهید.
مزایای جراحی ژنیکوماستی چیست؟
عوارض ژنیکوماستی را که کنار بگذاریم، از مزایای آن نمی‌توان گذشت. مزایای این جراحی موارد زیر را شامل میشود:
- بهبود عزت نفس و اعتماد به نفس: بسیاری از مردانی که تحت عمل جراحی ژنیکوماستی قرار می‌گیرند، بعد از عمل بهبود قابل توجهی را در عزت نفس و اعتماد به نفس خود گزارش می‌دهند.
- بهبود راحتی جسمانی: بافت اضافی سینه می‌تواند باعث ناراحتی‌هایی مانند چروک شدن یا تعریق شود و جراحی کوچک کردن سینه مردان به رفع این مشکلات کمک می‌کند.
- بهبود ظاهر: جراحی ژنیکوماستی می‌تواند ظاهر قفسه سینه مردانه را به شما بازگرداند که خود تاثیر مثبتی بر ظاهر کلی خواهد بود.
- نتایج طولانی مدت: نتایج جراحی ژنیکوماستی معمولا طولانی مدت است، به شرطی که وزن ثابتی داشته باشید و از داروها یا موادی استفاده نکنید که احتمال بروز دوباره بیماری را تشدید کند.
مدت زمان نقاهت جراحی ژنیکوماستی چقدر است؟
بهبودی پس از کوچک‌کردن سینه مردان به طور معمول چند هفته طول می‌کشد. مدت زمان بهبودی به فرد و بزرگی جراحی بستگی دارد. باید حداقل برای چند هفته از فعالیت‌های سنگین مانند ورزش و بلندکردن اجسام سنگین خودداری کنید تا به زخم‌هایتان اجازه التیام بدهید.
در هفته اول پس از جراحی، انتظار اندکی تورم، کبودی و ناراحتی را داشته باشید. البته این عوارض معمولا با دارو قابل کنترل است. برای کمک به کاهش تورم و مراقبت از قفسه سینه هنگام بهبودی، باید یک لباس فشاری بپوشید.
اکثر بیماران می توانند طی چند روز پس از جراحی به سر کار و سایر فعالیت‌های عادی برگردند. با این حال، ممکن است بسته به ماهیت شغل‌تان، نیاز به مرخصی از کار داشته باشید. پزشک دستورالعمل‌های خاصی را به شما می‌دهد که رعایت آنها برای بهبودی آسا‌تر ضروری است.
همانطور که بدن شما فرآیند بهبودی را طی می‌کند، ممکن است متوجه تغییراتی در ظاهر قفسه سینه خود شوید. نگران نباشید! تورم و کبودی به تدریج برطرف میشود و نتایج نهایی کم‌کم ظاهر خواهند شد. مهم است که صبور باشید و به بدن‌تان زمان لازم را برای بهبودی بدهید.
کلام آخر
در مجموع، می‌توان گفت که ژنیکوماستی جراحی‌ای است که با حذف بخشی از بافت سینه، باعث درمان یا پیشگیری از سرطان سینه در آقایان هم میشود. این جراحی، هرچند که اثرات مثبتی بر درمان بیماری دارد، اما با عوارض جانبی نیز همراه است. از جمله عوارض ژنیکوماستی می‌توان به درد، خونریزی، حساسیت پوست و تاثیرات روانی اشاره کرد. در نهایت با بهبود بافت برداشته‌شده و التیام زخم‌ها، ظاهر قفسه سینه به آنچه برای بدن مردان نرمال است می‌رسد و احساس شرمندگی و خجالت به خاطر داشتن سینههای بزرگ از بین خواهد رفت.
سوالات متداول
- ژنیکوماستی چیست و در چه مواردی انجام میشود؟
ژنیکوماستی یک جراحی است که در آن یک یا هر دو سینه تخلیه یا حذف میشوند. این جراحی معمولا به دلیل بزرگی سینه در آقایان به واسطه عوامل ژنتیکی یا بههمریختگی هورمونها انجام میشود.
- آیا ژنیکوماستی عوارض جانبی دارد؟
بله، ژنیکوماستی ممکن است به همراه عوارض جانبی مانند درد، خونریزی، حساسیت پوست و تغییر در تصویر بدنی منجر شود. - آیا پس از ژنیکوماستی نیاز به درمانهای جایگزین یا پشتیبانی روانی وجود دارد؟
بله، بسیاری از افراد پس از ژنیکوماستی به پشتیبانی روانی و در صورت نیاز، به درمانهای جایگزین نظیر زیرو مکمل نیاز دارند تا به احساس راحتی بیشتر برسند.
